نخل جمیرا

جزایر نخلی دبی، در واقع، جزیره نیستند؛ همه‌ آن‌ها از طریق پل‌هایی به زمین اصلی متصل شده‌اند. این جزایر در پنج کیلومتری زمین اصلی دبی، در خلیج فارس واقع شده‌اند. نخل جمیرا بزرگ‌ترین مجموعه جزایر ساخت‌ دست بشر در دنیا است و جزو معدود سازه‌هایی محسوب می‌شود که از فضا قابل‌مشاهده‌اند. از میان معروف‌ترین ساکنان این جزیره می‌توان دیوید و ویکتوریا بکهام و شاهرخ خان بازیگر بالیوود را نام برد.

شیخ محمد بن راشد آل مکتوم پس از مشاهده‌ موفقیت این جزیره، تصمیم گرفت دو جزیره‌ دیگر با ابعادی بزرگ‌تر از نخل جمیرا بسازد. تاکنون ساخت جزیره‌ نخل جبل علی (Palm Jebel Ali) به پایان رسیده و نخل دیرا (Palm Deira) هنوز در دست ساخت است.

نخل جمیرا کجاست؟

نخل جمیرا تعدادی از مشهورترین جاهای دیدنی دبی را در خود جای می‌دهد و از طریق شاه سلمان بن عبدالعزیز آل سعود قابل دسترسی است.
 

• فاصله نخل جمیرا تا بازار مدینه جمیرا: ۹.۹ کیلومتر
• فاصله نخل جمیرا تا برج العرب: ۱۰.۸ کیلومتر
• فاصله نخل جمیرا تا مرکز خرید امارات: ۱۲.۷ کیلومتر
• فاصله نخل جمیرا تا خور دبی: ۲۸ کیلومتر

 

 

تاریخچه نخل جمیرا

دبی با در اختیار داشتن مراکز خرید مجلل، هتل‌های متعدد، اقامتگاه‌های تفریحی لوکس و سواحل زیبا، همواره یکی از مقاصد گردشگری محبوب برای ثروتمندان بوده است. سالانه پنج میلیون گردشگر به این شهر سفر می‌کنند. شیخ محمد بن راشد آل مکتوم تصمیم داشت که این آمار را به ۱۵ میلیون گردشگر برساند؛ اما مشکل بزرگی بر سر اجرای این طرح وجود داشت. دبی تنها ۷۲ کیلومتر خط ساحلی دارد. برای حل این مشکل، جزیره‌ای شبیه به درخت نخل در سال ۲۰۰۶ ساخته شد و نخل جمیرا نام گرفت. این جزیره خطوط ساحلی دبی را ۵۶ کیلومتر افزایش داد.

 

طرح ساخت این جزیره فوق‌العاده بود. چندین هتل لوکس، مراکز خرید، رستوران‌ها و خانه‌های مسکونی متعددی در این جزیره ساخته شدند. گرچه برنامه‌ریزی اولیه برای این جزیره، ساخت آن با استفاده از بتن بود؛ اما برای ایجاد ظاهری طبیعی‌تر برای این جزیره، تصمیم بر آن شد که آن را از شن و ماسه بسازند. برای ساخت جزیره نزدیک به ۱۰۰ میلیون متر مکعب شن و ماسه نیاز بود. ۵.۵ میلیون متر مکعب سنگ برای ساخت موج‌شکن به‌منظور حفاظت از جزیره استفاده شد.

ساخت نخل جمیرا

برای حصول اطمینان از موفقیت این پروژه‌ بلندپروازانه، بهترین مهندسان از سراسر دنیا به کار گرفته شدند که در این گروه تعداد مهندسان هلندی بیشتر از سایر کشور ها بود. چراکه کشور هلند به پروژه‌ احیای زمین و افزایش ۳۵ درصدی زمین‌های مصنوعی‌اش شهرت دارد. برای شروع کار، مهندسان ابتدا قدرت توفان‌های دریایی و میزان افزایش سطح آب بر اثر افزایش دمای کره‌‌ زمین را به دقت محاسبه کردند. گروه تحقیق به این نتیجه رسیدند که مکان انتخاب شده مناسب است و خطرات ناشی از امواج دریا بر اثر جزرومد را کاهش می‌دهد. ساخت موج‌شکن ۱۱ کیلومتری در سال ۲۰۰۱ آغاز شد.

 

گرچه گردشگری دبی بعد از حادثه‌ یازده سپتامبر ضربه خورد؛ اما این پروژه متوقف نشد. در ساخت این جزایر، ماشین‌آلات ساختمانی متعددی از جمله بیل هیدرولیکی، جرثقیل، دامپر و بارج به کار گرفته شد. شاخه‌های برگ‌مانند این جزایر، بیشترین خط ساحلی را برای آن فراهم کرده‌اند؛ به همین دلیل است که این جزایر به‌شکل درخت نخل طراحی شده‌اند.

سرانجام در سال ۲۰۰۳، ساخت این جزیره به پایان رسید. اکنون زمان شروع به ساخت خانه‌ها و سایر ساختمان‌ها در جزیره بود.

چالش‌ها

اولین چالشی که مهندسان با آن مواجه شدند، قرار دادن ماسه در بستر دریا برای ساخت موج‌شکن بود. پیدا کردن ماسه‌ مناسب برای این کار، مسئولیت سنگینی بود؛ چراکه ماسه‌های بیابان دبی برای این کار مناسب نبود. در نهایت به‌جای استفاده از ماسه‌ بیابان از ماسه‌های دریا استفاده شد؛ چراکه درشت‌تر و در برابر آب مقاوم است.

در شرایطی که دریا کاملا آرام بود، حجم زیادی از ماسه‌های بستر خلیج فارس استخراج و در محل ساخت جزیره انباشته شد. برای اینکه ماسه‌ها در همان محل باقی بمانند، تکه‌های بزرگ سنگ روی آن‌ها قرار داده شدند. در حالی که اساس این جزیره‌ها از ماسه و تخته‌سنگ تشکیل می‌شود، حفاظت اصلی از آن برعهده‌ تخته‌سنگ‌های بزرگی است که هرکدام ۶ تن وزن دارند و از معادن سنگ متعددی از اطراف امارات متحده‌ عربی استخراج شده‌اند. با استفاده از این سنگ‌ها و صخره‌ها، ارتفاع موج‌شکن ها به چهار متر بالاتر از سطح دریا رسیده است.

 

زمانی که ساخت موج‌شکن به پایان رسید، ساخت‌و‌ساز داخل جزیره آغاز شد. ماشین‌آلات مخصوص با سرعت ۸۰۰۰ تن بر ساعت، ماسه را به این جزایر تزریق کرده‌اند. برای حصول اطمینان از اینکه ماسه‌ها در جای درست تزریق می‌شوند و شکل درخت نخل جزایر به‌خوبی حفظ می‌شود، از یک ماهواره‌ی خصوصی با فناوری GPS استفاده شده است.

مهندسان در جریان ساخت این جزیره با مشکل دیگری نیز روبه‌رو شدند. آن‌ها دریافتند که آب تازه‌ دریا به‌درستی نمی‌تواند در شاخ‌و‌برگ‌های داخلی جزیره جریان پیدا کند. این امر موجب راکد ماندن آب می‌شود و زیان‌های بعدی را به‌دنبال دارد. بنابراین تصمیم گرفتند تا حلقه‌ بیرونی جزیره را به دو قسمت تقسیم کنند. به این ترتیب آب به‌راحتی می‌تواند از قسمت‌های بیرونی وارد شود و از راکد ماندن آب در قسمت‌های داخلی جلوگیری خواهد شد.

ساخت بناها

برای ساخت ۴۵۰۰ خانه در کنار چندین هتل، مرکز خرید، اقامتگاه تفریحی و یک شبکه‌ حمل‌و‌نقل کارآمد در این جزیره برنامه‌ریزی شد؛ اما این مرحله نیز چندان ساده نبود. چراکه ماسه‌های سست و غیرفشرده، فونداسیون مناسبی برای ساخت‌وساز نیستند. به‌علاوه این ماسه‌ها به‌سادگی بر اثر زمین‌لرزه استحکام خود را از دست می‌دهند و موجب غرق شدن تمام جزیره می‌شوند. برای حل این مشکل، مهندسان برای افزایش تراکم و استحکام ماسه‌ها تا عمق ۱۲ متری از روش تراکم ارتعاشی استفاده کردند.

 

مرحله‌ افزایش تراکم فونداسیون نزدیک به هشت ماه طول کشید. پس از این مدت، زمین برای ساخت بناهای مختلف استحکام لازم را پیدا کرد. کارگران، خطوط گاز، لوله‌کشی آب، سیم‌کشی برق و خطوط تلفن مورد نیاز را نصب و اجرا کردند و خانه‌ها، هتل‌ها و مراکز خرید به‌تدریج ساخته شدند. تمامی خانه‌های جزیره‌ نخل جمیرا در مدت سه روز به فروش رفت. در ابتدا این جزیره برای زندگی ۶۰ هزار نفر در نظر گرفته شده بود؛ اما پس از مشاهده‌ استقبال از خرید خانه‌ها، با وجود قیمت‌های بالا، این مقدار دو برابر شد. قیمت خانه‌ها در نخل جمیرا بیشتر از دو میلیون درهم امارات یا ۵۵۰ هزار دلار آمریکا بود.

حقایق جالب نخل جمیرا

• بیش از صد‌ها کار تحقیقاتی برای بررسی امکان‌پذیر بودن این پروژه، به انجام رسیده است.
• بیشتر از ۱۲ هزار درخت نخل واقعی در این منطقه در حال رشد هستند.
• سنگ‌های استفاده شده در ساخت موج‌شکن این جزیره برای ساخت دو هرم بزرگ از اهرام مصر، کافی است.
• امکانات تفریحی متعددی در این جزیره آماده‌ پذیرایی از گردشگران است؛ امکاناتی چون سایت‌های مخصوص غواصی، مراکز خرید بزرگ و لوکس، رستوران‌های متعدد، باغ‌وحش زیر آب، پارک‌های موضوعی، زمین‌های اسکی روی یخ و...
• موج‌شکن نخل جمیرا، اولین موج‌شکن منحنی در جهان است.
• با مقدار مصالحی که در ساخت جزیره و موج‌شکن به‌کار گرفته شده است، می‌توان دیواری به ارتفاع دو متر و ضخامت نیم متر ساخت که سه دور، دور کره‌ زمین دور بزند.
• این جزیره علاوه بر مونوریل، یک تونل زیر دریا نیز دارد که مسافران برای رفت‌و‌آمد میان جزیره و زمین اصلی از آن استفاده می‌کنند.
• این پروژه یکی از عظیم‌ترین پروژه‌های مهندسی و ساخت‌و‌ساز در جهان به شمار می‌رود؛ چنان که می‌تواند موجب تغییراتی برگشت‌ناپذیر در محیط زیست شود. لایروبی عظیم مورد نیاز برای ساخت جزیره‌ها به‌طرز جدی باعث تغییر در امواج، دما و فرسایش الگوها در خلیج فارس شده و همین موضوع منطقه‌ وسیعی از صخره‌های مرجانی را نابود کرده است. توسعه‌دهندگان، دو جت جنگنده‌ آمریکایی را برای ساخت صخره‌های مرجانی جدید به کف دریا انداخته‌اند و ادعا می‌کنند که موج‌شکن نخل جمیرا به آوردن حیات دریایی به این ناحیه ادامه خواهد داد. 
• پول و منابع زیادی به‌منظور حفظ این جزایر صرف می‌شود که این مسئله در حال حاضر به یک نگرانی بزرگ تبدیل شده است.
• همه‌ ساکنان نخل جمیرا از بهشت مصنوعی جدیدشان خوشحال نیستند؛ چراکه همچنان شکل فراکتال عجیب آن منجر به راکد شدن آب، رشد جلبک‌ها و افزایش پشه‌ها شده است.

 

جاهای دیدنی نخل جمیرا

مرکز خرید نخیل

مرکز خرید نخیل مستقیما به برج پالم وصل می‌شود و یکی از مقاصد خرید و مراکز تفریحی دبی است. ۳۰۰ برند بین‌المللی مد و غذا در این مجموعه محصولات خود را عرضه می‌کنند. همچنین یک ترامپولین بزرگ، پارک صخره‌نوردی، تعدادی سینما و شهر اسباب‌بازی لگو از دیگر بخش‌های مرکز خرید نخیل هستند.

مونوریل پالم

مونوریل پالم جاهای دیدنی نخل جمیرا را به یک‌دیگر متصل می‌کند و آغاز مسیر آن در ایستگاه دروازه، پایین نخل جمیرا واقع شده است. در حال حاضر (۲۰۲۱) ایستگاه‌های مونوریل شامل پارک الاتحاد، مرکز خرید نخیل و پارک آبی آکواونچر می‌شود.

فواره پالم

مجموعه فواره پالم به‌طور رسمی بزرگ‌ترین فواره جهان معرفی شده است و مساحتی معادل ۱۴ هزار متر مربع را پوشش می‌دهد. فواره پالم تا ۱۰۵ متر بالا می‌رود و با سه هزار لامپ LED نورپردازی می‌شود. گردشگران می‌توانند هر روز، از غروب تا نیمه‌شب از تماشای فواره پالم لذت ببرند.

---